جواد مجابی: کمال‌الملک شاگردان را به کپیه باسمه‌های فرنگی واداشت/حیدریان: دلش چون بید می‌لرزید که مبادا آن برگ پیش از آن‌که در تابلو ترسیم شود بیفتد
تاریخ انتشار: ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۷۵۳۱۹
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، استاد علی‌محمد حیدریان (۱۲۷۵-۱۳۶۹) یکی از شاگردان برجسته‌ی کمال‌الملک و سال‌ها استاد دانشکده‌ی هنرهای زیبا بود. در اوایل دهه‌ی ۵۰ خورشیدی وقتی اواخر هفتمین دهه‌ی عمرش را می‌گذراند در اوج شکوفایی به سر می برد، همچنان آثاری تازه خلق می‌کرد و بیش از نیمی از نقاشان سرشناس ایران شاگردش بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ساعت ۱۱ به کارگاه استاد حیدریان رفتم، دیدار با او چندان آسان نیست که پیر است و بی‌حوصله و کنج قناعت گزیده، نه سودای نام و نشان دارد و نه پروای این و آن، از این رو در خانه‌اش جز بر روی دوستان و شاگردان بسته است. در طبقه‌ی دوم عمارتی در خیابان وزرا کارگاهی برای خود ترتیب داده است وقتی که وارد کارگاه شدم شاگردی در وسط سالن نشسته بود و تابلویی را بازسازی می‌کرد. حیدریان روی کاناپه دراز کشیده بود، انگار به تابلوی «میله» می‌نگریست که روبه‌رویش به دیوار آوخته بود، برخاست و چاق‌سلامتی کردیم، از آخرین دفعه که او را در دانشکده دیدم پیرتر به نطر می‌آمد و آسوده‌تر.
برای دیدن کارها آمده‌ام.
می‌دانی که حوصله‌ی گفت‌وگو ندارم.
استاد شما که آثاری بدین زیبایی و قدرت خلق کرده‌ای چرا به کپیه‌ی آثار نقاشانی چون رامبراند پرداخته‌اید؟
من کپیه نکرده‌ام. من کسب فیض کرده‌ام. دوباره ساختن این آثار علاوه بر اینکه مرا با رنگ و طرح و شیوه‌ی کار این استادان آشنا کرده آن هیجان و شوری که هنرمند به هنگام ساختن آن اثر داشته من نیز در خویش حس کرده‌ام، من از این رابطه فیضی برده‌ام وقتی که تابلوی «میله» را در لوور می‌ساختم یک روز نگهبان آن اتاق آمد گفت از این اثر نقاشان زیادی تاثیر گرفته‌اند یا بدل‌سازی کرده‌اند اما هیچ‌کدام مثل کار تو خوب از آب درنیامده است. من این تابلوها را بیشتر در لوور ساخته‌ام. بسیاری به من ایراد می‌گیرند که چرا حیدریان کپیه می‌کند. من در برابر استادان بزرگ تاریخ هنر شاگردی هستم و لاجرم از ساختن آثارشان بهره‌ها می‌برم.
نکته‌ای را همواره من گفته‌ام و نوشته‌ام و می‌خواهم با شما در میان بگذارم، دو گروه در دگرگونی نقاشی ایران سهمی داشته‌اند: کمال‌الملک و شاگردانش از یک سو و نوپردازان افراطی چون ضیاپور و یک دو تن از سوی دیگر اگر گرایش‌های تند و بی‌حساب این دو گروه نبود شاید نقاشی ما راهی بهتر می‌گزید و سامان می‌یافت. کمال‌المل شیفته‌ی هنر مغرب‌زمین شد. همو بود که شاگردان را به کپیه باسمه‌های فرنگی واداشت و نقاشی سه‌پایه را در ایران رواج داد گرچه کار او در این زمینه به اعتدالی رسید و آثاری چون «تالار آئینه» «میدان کربلا»، «تکیه دولت» و «فالگیر بغدادی» پرداخت که رنگ و روی ایرانی داشت، اما با آوردن نقاشی اروپایی به ایران، نقاشی عامیانه، مینیاتور و آثار اصیلی چون تابلوهای صنیع‌الملک و محمودخان ملک‌الشعرا و دیگران را بی‌فروغ کرد. گرچه تقلید از باسمه‌های فرنگی پیش از او شروع شده بود اما کمال‌الملک با قدرت و نفوذی که در قلمروی نقاشی داشت بر این تقلید صحه گذاشت. رواج‌دهندگان کوبیسم در ایران بی‌آن‌که به شرایط پدید آمدن مکاتب در جوامع خاص توجهی داشته باشند، این گرایش افراطی را به انحطاط رسانیدند.
کمال‌المل به غایت وسواس داشت برای ساختن یک منظره از طبیطعت. دلش چون بید می‌لرزید که مبادا آن برگ پیش از آن‌که در تابلو ترسیم شود از درخت بیفتد. از خود چیزی در تابلو به جای نمی‌نهاد. آن‌چه را که می‌دید می‌ساخت و ما را چنین تربیت کرده بود. ما: من و اسماعیل آشتیانی و یک دو تن دیگر در آغاز نقاش باسمه‌های فرنگی یا طبیعت بودیم. به عنوان یک نقاش که از خود طرحی در جهان می‌افکند حضور نداشتیم. تجربه‌ای در مورد ساختن یک تصویر پیش آمد و من دریافتم که ارزش هر اثر در آن، در آن پاره از روح است که در اثر به جای گذاری.
«مرغان دریایی» را در چه مدت ساخته‌ای؟
من خیلی سریع کار می‌کنم در سه ساعت این تابلو را ساخته‌ام. بعدها دستی در آن می‌برم اما اصل کار خیلی زود شکل می‌گیرد.
چرا دوست‌داران نقاشی را از دیدن آثارت محروم کرده‌ای؟ چرا کارهای تازه‌ات را در نمایشگاهی عرضه نمی‌کنی؟
از قضاوت مردم پروا دارم چه آن‌ها که بی‌دلیل ستایشم می‌کنند و چه کسانی که از روی بی‌دانشی شاید بی‌ذوقی به این آثار حمله خواهند کرد. من از نادانی پاره‌ای کسان بیم دارم. نمایشگاه‌ها ارزانی آن‌ها باد که چشم به شهرت و ثروتی دارند. من این آثار را برای دل خود ساخته‌ام. این تابلوها نردبانی بود که من از این زندگی حقیر روزانه بالا رفته‌ام تا بدان‌جا که خیلی چیزها در نظرم بی‌اعتبار شده است. حتی نام و نشان من. هنوز هم صبح‌ها کار می‌کنم شاگردانم را تعلیم می‌دهم بعدازظهرها به استراحت و مطالعه می‌گذرانم و در این سن تحمل جنجال ندارم.
۲۵۰۵۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1898282منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: کمال الملک نقاشی تاریخ معاصر کمال الملک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۷۵۳۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نایب قهرمانی خوزستان در کشتی فرنگی نونهالان ایران
ایسنا/خوزستان تیم کشتی فرنگی نونهالان خوزستان در رقابت های کشوری به مقام دوم رسید.
رقابت های کشتی فرنگی نونهالان کشور ۱۱ اردیبهشت ماه به میزبانی سالن شهدای هفتم تیر تهران به پایان رسید که تیم استان خوزستان با کسب ۱۱۹ امتیاز تیمی و کسب ۲ مدال طلا، ۲ نقره و ۷ مدال برنز، در رده دوم قرار گرفت.
به گزارش ایسنا، در وزن ۴۸ کیلوگرم امیر کاظمی و در وزن ۷۵ کیلوگرم امیرحسین علوانی به مدال طلا رسیدند، در وزن ۵۷ کیلوگرم آرمین قولی گله و در وزن ۷۵ کیلوگرم نوید سعیدیان صاحب گردن آویز نقره شدند.
همچنین در وزن ۳۵ کیلوگرم مهدی چاره اندیش، در وزن ۳۸ کیلوگرم علی اسماعیلی لیوسی، در وزن ۴۱ کیلوگرم محمدامین خشنودفر، در وزن ۴۸ کیلوگرم امیرمهدی حاجیوند، در وزن ۵۲ کیلوگرم علیرضا حیدری، در وزن ۶۸ کیلوگرم محمدجواد عبدولی و در وزن ۸۵ کیلوگرم امیرمحمد جاوری به مدال برنز رسیدند.
انتهای پیام
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان